Chứng khoán là gì?

Oleh Phạm Hoàng Nam

Pada tháng 3 15, 2016 tháng 3 15, 2016

Có nhiều bạn thắc mắc chứng khoán là gì mà sao khó hiểu quá. Chắc các bạn muốn đầu tư chứng khoán nhưng ngại tìm hiểu nên cứ thấy khó khăn. Mình sẽ nói ngắn gọn về chứng khoán cho các bạn biết loại chứng khoán nào nhà đầu tư cá nhân chúng ta dùng được nhé:

Chứng khoán là gì?

Chứng khoán cũng giống như sổ đỏ trong lĩnh vực nhà đất – là chứng nhận quyền lợi sở hữu tài sản trong lĩnh vực tài chính. Bạn nắm giữ (hiểu theo nghĩa đen) chứng khoán của một tài sản tài chính nào đó nghĩa là bạn đang sở hữu tài sản tài chính đó.

Cổ phiếu thường là gì và chứng khoán có phải là cổ phiếu không?
Chứng khoán có thể là cổ phiếu (tài sản là phần vốn góp vào công ty), trái phiếu (tài sản là khoản nợ), hoặc chứng chỉ quỹ đầu tư (tài sản là phần vốn góp vào quỹ) hoặc cũng có thể là chứng khoán phái sinh (tài sản là quyền sở hữu tương lai của một tài sản).

Đối với nhà đầu tư chứng khoán cá nhân, khi nói tới chứng khoán người ta hàm ý gọi đó là cổ phiếu vì cổ phiếu là đối tượng đầu tư chủ yếu của họ. Cổ phiếu ở đây chính là cổ phiếu thường được mua bán giao ngay trên thị trường chứng khoán – nơi mà các nhà đầu tư cá nhân có thể kiếm tiền từ chênh lệch giữa giá mua và giá bán.

Còn 3 loại chứng khoán còn lại gồm: trái phiếu chủ yếu dành cho nhà đầu tư tổ chức, chứng chỉ quỹ đầu tư cũng có thể dành cho các nhà đầu tư cá nhân nhưng không phổ biến bằng cổ phiếu, và chứng khoán phái sinh phức tạp chủ yếu dành cho các nhà đầu cơ (cả cá nhân và tổ chức) hưởng chênh lệch ngắn hạn.

Cổ phiếu thường lợi nhuận phi thường?

Cổ phiếu có 2 loại chính là cổ phiếu thường và cố phiếu ưu đãi. Tuy nhiên, ở đây nhằm phục vụ các nhà đầu tư cá nhân đầu tư chứng khoán bài viết chỉ đề cập đến cổ phiếu thường, còn cổ phiếu ưu đãi sẽ được đề cập trong một bài viết khác.

Khi đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư có thể nhận được 2 thứ là cổ tức và mức chênh lệch giữa giá mua và giá bán. Cổ tức là số tiền của công ty chia cho cổ đông (tức người sở hữu cổ phiếu) trích từ số tiền lãi hàng năm.

Mức cổ tức này ở thị trường chứng khoán Việt Nam thường là khoảng vài chục % một năm (tính trên mệnh giá của cổ phiếu Việt nam là 10.000đ) cho mỗi cổ phiếu tương đương khoảng vài ngàn đồng trên một cổ phiếu.

Tuy nhiên, khi đầu tư chứng khoán cổ tức không phải là cái quyến rũ bạn mà cái hấp dẫn ở đây là mức chênh lệch giữa giá mua và giá bán vì nó thường có giá trị lớn và biến động nhiều. Thời gian tồn tại của cổ phiếu phụ thuộc vào hoạt động của công ty cho nên khi nào một công ty còn hoạt động thì cổ phiếu của nó còn có giá trị. Vì vậy, khả năng đầu tư kiếm lời từ cổ phiếu có thể nói là “nguồn nước không bao giờ cạn”. Tuy nhiên, đi đôi với lợi nhuận thì phải có rủi ro. Chứng khoán cũng vậy. Rủi ro chứng khoán có khi còn lớn và khó đoán hơn nhiều so với rủi ro của các kênh đầu tư khác. Nhà đầu tư chứng khoán nên tự trang bị cho mình “chiếc phao cứu sinh” trước khi rủi ro chứng khoán ập đến.
Trên đây là cái nhìn đơn giản ban đầu về chứng khoán mà cụ thể là cổ phiếu và khả năng đầu tư mà nó mang lại.

Cách nói “chơi chứng khoán” chỉ hợp lý khi ta chơi chứng khoán ảo mà thôi, còn đã đem tiền vào đầu tư trên thị trường chứng khoán thực thì đó là một công việc nghiêm túc và vất vả như bao ngành nghề khác. Tuy nhiên, nếu làm tốt bạn sẽ kiếm được mức lợi nhuận hấp dẫn hơn nhiều các kênh đầu tư khác. Chúc các bạn thành công trên con đường đầu tư chứng khoán.